Kripto para borsası ortaya çıktığı günden bu yana; ekonomi piyasaları bambaşka terimler kazandı. Başta ‘sanal para’ olmak üzere; çok sayıda yeni kavram hayatımıza girdi. Daha ayrıntılı bilgi sahibi olmak isteyenler için soralım; nedir bu kripto para? Yazımızın devamında kripto para içeriklerine dair tüm ayrıntıları sunuyor olacağız.

Gerek bu alanda işlem yaparak kazanç elde etmek isteyen kişilerin ilgi gösterdiği; gerekse de geleceğin yatırım birimlerinden birisi olarak öngörülen kripto para hakkında bilgi sahibi olmak isteyen herkes için mutlaka bilinmesi gereken içerikler ile devam edelim.

Kripto Para Nedir?

 Bu alanda sorulması gereken ilk ve temel soru elbette; kripto para nedir sorusudur. Kripto para tümüyle dijital dünyada yer alan, takas işlemleri için değerlendirilebilen ve özel şifreler aracılığı ile kodlanmış sana para birimidir. Geleneksel para birimlerine ve ticaret içeriklerine alternatif olarak ortaya çıkmasıyla birlikte; piyasaları yoğun bir biçimde etkilemiştir.

Kripto para hakkında ileriye dönük pek çok varsayımı sunulmaktadır. Düşünüldüğü kadar etkili olmayacağına dair varsayımlar üretilmek ile birlikte; kimi yatırımcılar ve uzmanlar tarafından bu alanda somut para birimlerinin yerini alacağı ve geleceğin ekonomik değeri olacağı düşünülmektedir.

Kripto para alanına giriş yapmak isteyen kişilerin öncelikle bu süreçler hakkında genel bir bilgi sahibi olması gerekmektedir. Dolayısıyla kripto para içeriklerine dair terimlerin bilinmesi ve buna göre değerlendirilmesi önemlidir.

Kripto para nedir yorumlar üzerinden değerlendirildiğinde çok fazla çeşit barındıran bir sanal birim olarak ön plana çıkmaktadır. Kripto para hakkında bilinmesi gereken içeriklerden bir diğeri de; bu alandaki para birimlerinin değer kazanma ve kaybetme biçimidir. 

Basılı ve geleneksel para birimlerinin aksine, devlet itibarı aracılığıyla değer kazanmaz. Sanal para içerikleri piyasada yer alan anlık arz ve talep dengesi doğrultusunda belirlenir. Dolayısıyla borsalar bünyesinde işlem yapan her bir kullanıcı aslında kripto para içeriklerinin değerini belirlemektedir.

Kripto Para Borsası

Kripto para borsalarında fiyatlandırmalar; yatırımcıların alım-satım dengesi ile belirlendiği için; büyük yatırımcılar takip edilmelidir. Çok yüksek miktarda kripto para yatırımı yapan kişilerin takip edilmesi önemlidir; çünkü piyasadaki sanal para borsasını etkileyerek fiyatlandırmada değişiklik oluşturabilir. 

Bu nedenle zaman zaman kripto para içeriklerinin dalgalanmalarının fazla olduğu görülür. Kimi çevreler ve uzmanlar tarafından güvenilir olarak bulunmamasının sebeplerinden birisi; bu arz talep dengesidir.

Kripto para yorumları içerisinde sıklıkla incelenen konulardan birisi de; farklı borsalarda işlem yapma kapasitesidir. Günümüzde çok sayıda kripto para borsası olduğu bilinmektedir. Yatırımcıların ilgisine göre her bir kripto para içeriğinin maddi değeri belirlenmektedir. Bu nedenle değişik borsalarda farklı fiyatlandırmalar görülür.

Kripto Para Terimleri

Şimdi kripto para alanında mutlaka bilinmesi gereken kavramlara göz atalım:

• Blok: Yapılmakta olan işlemlerin hash algoritması aracılığı ile korunduğu ve kayıt altına alındığı veriler topluluğuna blok adı verilmektedir. Bitcoin gibi kripto para içeriklerinde teorik anlamda 10 dakikada bir olacak şekilde yeni blog madenciliği yöntemi ile blok zinciri eklenmektedir.
• Blok zinciri: Blokchain ya da kayıt zinciri olarak da bilinen kavram; her bloğun kendinden önce gelmekte olan blok aracılığıyla hash alması ve bir blok zincirinin oluşturulmasını ifade eder. Aslında blok zinciri kripto para içeriklerinin güvenlik durumunun oluşmasında ve korunmasında önemli içerikler arasında yer alır.
• Coin/ Bitcoin: Coin kavramı ilk kripto para olan Bitcoin aracılığıyla türemiştir. Bitcoin 2019 tarihinde Satoshi Nakamoto tarafından oluşturulan ilk blog aracılığı ile kurulmuştur. Günümüzde oldukça büyük bir ekonomik altyapı sağlamaktadır. Buna bağlı olarak ortaya çıkan coin kavramı kripto para birimlerini ifade eder.
• Altcoin: Kripto para terimleri içerisinde bilinmesi gereken kavramlardan bir diğeridir. Bitcoin’in ardından çıkan projelerin kripto paraları isimlendirilirken kullanılır.
• Özel anahtar/  Private key: Türkçeye ‘özel anahtar’ biçimde çevrilen kavram; kripto para cüzdanlarının oluşturulması açısından sistem tarafından sağlanan ve varlığın ispatını gösteren özel şifrelendirmedir. 

Kripto para cüzdanı tanımı, somut para birimlerinden oldukça farklı şekilde ilerler. Bu nedenle kişiye özel oluşturulan şifrelerin kesinlikle başkasıyla paylaşılmaması gerekmektedir. Aynı zamanda private key kavramı dahilinde şifrenin unutulması halinde yenisinin alınamayacağı bilinmelidir.

• Madenci: Kripto para içeriklerinde sık sık karşımıza çıkan kavramlardan bir diğeridir. İş ispatının algoritması dahilinde çalışan ve aynı zamanda kripto para içeriklerinde arzı sağlamak adına blokların oluşmasına yardımcı olan işlem ve kişileri ifade eder.
• ATH: ‘All time high’ kavramının kısaltması olan ve tüm zamanların en yükseği anlamına gelen terim; kripto para piyasalarında yoğun olarak kullanılmaktadır. Kripto para birimine ait fiyat bakımından tarihteki en yüksek seviyeyi ifade eder.
• ATL: ‘All time low’ yani tüm zamanların en düşük seviyesini ifade eder. Kripto para içeriklerinin tarihindeki en düşük maddi değerini gösterir.
• AML: ‘Anti money laundering’ yani kara para aklamayı önlemeyi sağlayan ve çeşitli suç eğilimlerini sınırlandırma adına geliştirilmiş kurallar bütünüdür.

 

Kripto para alanında mutlaka bilinmesi gereken kavramlar  göz önünde bulundurulduğunda; yukarıdaki içeriklerin bilinmesi bu alanda işlem yapmak isteyen kişiler için oldukça önemlidir. Kripto para sisteme her geçen gün gelişme gösteren ve aslında yeni denilebilecek bir süredir hayatımızda var olan içeriğe sahiptir. Dolayısıyla kripto para ile ilgili bilinmesi gereken terimlere her geçen gün bir yenisi eklenmektedir.